HOME

 

Doel

Wat verbindt ons? | Waarom in Utrecht? | Betekenis Europakreuz

 

Wat verbindt ons?
We houden van Italiaanse pizza’s, Duitse auto’s, Zweeds design, Spaanse architectuur, Franse keuken, Zwitserse chocolade en uurwerken, Belgische bieren, Nederlandse kaas, Noorse zalm, Ierse rock bands en Britse Charol Evensongs & Pups…..
We bezoeken graag Spaanse stranden, Schotse lochs, Oostenrijkse skipistes, Kroatische kustlijnen, Noorse fjorden, Finse sauna’s, de Nederlandse Floriade en Hongaarse baden……..
We raken opgewonden van Wimbledon, Champions League, Tour de France, Giro d’Italia, Eurovision, zeslanden rugby, Europese festivals ……

We waarderen Europese kunst & muziek, kastelen & kathedralen, de Utrechtse Dom, musea & paleizen, rivieren en meren, bergen en valleien …….
We plukken de vruchten van het Europese net van hoge snelheidstreinen, autosnelwegen, luchtverkeer en open grenzen……
En last but not least: we appreciëren Europa’s spirituele erfenis van waarden als rechtvaardigheid, menselijke waardigheid, gelijkheid, solidariteit, verdraagzaamheid en barmhartigheid, die aan de basis liggen van de mensenrechten en van de rechtsstaat. Dit systeem is het raamwerk voor vrijheid en democratie.

De meeste volken vieren hun nationale identiteit op speciale dagen, bijvoorbeeld:

  • De Fransen vieren Quatorze Juillet (viering eerste verjaardag van de bestorming van de Bastille, een patriottisch feest op 14 juli 1790 om de eenheid van Frankrijk te benadrukken);
  • De Duitsers vieren 3 oktober, de Dag van de Duitse eenheid (Duitse hereniging, 3 oktober 1990);
  • De Nederlanders vieren 27 april, Koningsdag;
  • De Zwitsers vieren 1 augustus (eerste verdragen tussen de drie kantons Uri, Schwyz en Unterwalden, die kerk vormen van het huidige Zwitserland, dat in de loop van ruim vijfhonderd jaar is ontstaan);
  • De Finnen vieren 6 december (1917: Finland wordt onafhankelijk van het Keizerrijk Rusland;
  • De Belgen vieren 21 juli (1831, de eerste koning der Belgen, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha legt de grondwettelijke eed af als koning).

Naties en volken hebben behoefte aan autonomie en gemeenschap. Mensen zijn relationele wezens. We maken deel uit van iets groters dan ons zelf, een familie, een gemeenschap, een natie. Zo zijn de Europese natiestaten deel van een Europees continent, eigenlijk een schiereiland. Dit beschouwen we als heel vanzelfsprekend. Maar soms zijn mensen geneigd te kiezen voor ‘ik eerst’, ‘mijn land eerst’. Toch zijn we beter af als we het primaat bij de ander leggen en voorrang geven aan het algemeen belang, waar we zelf immers ook baat bij hebben. En de grote uitdagingen van de toekomst, als klimaatverandering, energietransitie, gezondheidszorg, defensie en migratie kunnen alleen door een gezamenlijke aanpak worden opgelost.

Dus waarom niet een dag om onze verbondenheid te vieren? Een dag om de rijkdom van de geschiedenis, de cultuur en de schoonheid van onze omgeving te waarderen? Een dag om te vieren dat we deel uitmaken van zo’n diverse en rijke gemeenschap?
Welnu, die dag is er!


Die dag is 9 mei, Europadag!

 

 

Waarom in Utrecht?

Op 9 mei 1950 legde Robert Schuman, de toenmalige Franse minister van Buitenlandse Zaken, zijn beroemde verklaring voor de wereldpers af waarin hij stelde dat Europa beter af zou zijn als de naties zouden samenwerken voor het algemeen belang. Dat noemde hij “the spirit of Europa”. In zijn visie zou Europa, te beginnen met een economische en industriële agenda (EGKS, Euratom), uitgroeien tot een gemeenschap van mensen met gedeelde waarden van gelijkheid, vrijheid, solidariteit en vrede. Op basis van dit perspectief is de Europese Unie ontstaan.

Omdat op 9 mei 1950 met de Schuman verklaring het eerste doorslaggevende initiatief is genomen voor de naoorlogse Europese samenwerking en eenheid, is tijdens de top van Milaan in 1985 besloten om jaarlijks 9 mei uit te roepen tot Europadag.

Het Schumanplan van 9 mei 1950 ligt aan de basis van de Europese Unie – 9 mei Europadag.

Robert Schuman.
Bron: Audiovisual Service European Commission, 1958.

Het Schumanplan was sterk geïnspireerd door een christelijke levensbeschouwing. De Europese kernwaarden reconciliation, tolerance, subsidiarity en supranationality zijn diep verworteld in de joods-christelijke traditie met zijn fundamentele waarden als gerechtigheid, respect voor de menselijke waardigheid, non-discriminatie, gelijkheid van man en vrouw, solidariteit, verdraagzaamheid en barmhartigheid (art. I-2 van de Europese Grondwet). Waarden die door de Verlichting in het Humanisme zijn overgenomen.

Deze waarden zijn door Willibrord en Bonifatius met hun Keltisch christendom naar Utrecht gebracht. In 695 werd Willibrord door paus Sergius I tot de eerste aartsbisschop van de Friezen geweid. Willibrord heeft op het huidige Domplein in Utrecht de eerste aan Sint-Maarten geweide kerk gebouwd, de inmiddels verdwenen Sint-Salvatorkerk. Vervolgens zijn daar de Romaanse Dom (1023) en later de gotische Dom (1254) gebouwd, de oudste kathedraal van de Nederlanden. Daarna zijn drie vredesverdragen in Utrecht gesloten die impact hebben gehad op de staatkundige ontwikkeling van Europa (1474 en 1713) en de Unie van Utrecht (1579) en de Vrede van Utrecht (1713). Met deze feiten in het collectief geheugen kan Utrecht worden beschouwd als onderdeel van de bakermat en van de kernwaarden van Europa.

Utrecht - onderdeel van de bakermat en van de kernwaarden van Europa.
Door de polarisatie in het publieke debat, het versnipperde politieke landschap en door de oorlog aan de oostflank van Europa staan democratische waarden onder druk.
Nu de idealen van Robert Schuman en de kernwaarden van Europa uit het discours zijn verdwenen, is Utrecht een goede plaats om deze waarden opnieuw te articuleren, en een impuls te geven aan het publieke debat over de toekomst van Europa.

We zijn op 1001 manieren onderling afhankelijk en verbonden met elkaar geworden, onherroepelijk.
Door ieder jaar op 9 mei programma met een regionaal en landelijk ambitieniveau aan te bieden, wil het Comité Europadag Utrecht invulling geven aan de viering van Europadag en daarmee het Europees burgerschap versterken. Het Comité Europadag Utrecht is sinds 2022 een werkgroep van Stichting Utrechts Platform voor Levensbeschouwing en Religie (UPLR). In het UPLR zijn alle grote levensbeschouwingen vertegenwoordigd, inclusief de humanisten.

Met een jaarlijks programma op 9 mei Europadag bouwt het Comité Europadag Utrecht aan een gemeenschap van menselijke waarden en stimuleert daarmee het Europees burgerschap.


9 mei, Europadag, een dag om te vieren!

 

 

Betekenis Europakreuz
Het afgebeelde Europakreuz te Linz is een schoolproject van de HTL – Wels, Partner in Educatie en Techniek. Het kruis is samengesteld uit losse elementen en is 5 meter hoog. Ieder element symboliseert een lidstaat van de Europese Unie en heeft een identieke vorm en gelijke afmetingen. Hiermee worden de gelijkheid, de eenheid en de onderlinge banden van de staten van de Europese Unie onderstreept.

Lees verder